Wat maakt dat een medewerker steeds weer hetzelfde gedrag laat zien, ook wanneer er al meerdere gesprekken hebben plaatsgevonden op zoek naar verbetering? De conclusie die je als leidinggevende dan trekt, is dat iemand het gewoon niet snapt óf het misschien wel expres doet. Er zijn echter dieperliggende redenen. Het gedrag wat deze persoon laat zien heeft namelijk een functie. Oftewel, op onbewust niveau levert het wat op voor diegene! Het is belangrijk om dit goed te begrijpen, voordat iemand een gedragsverandering kan doormaken.
De functie van iemands gedrag komt vrijwel nooit voort uit bewuste keuzes die iemand over zijn/haar gedrag maakt. Maar liefst 95% van ons gedrag wordt namelijk op onbewust niveau aangestuurd. Het gedrag wat we hedendaags laten zien is een gevolg van een leven lang onbewust leren. Simpel gezegd, laten we vaker het gedrag zien dat op korte termijn voor een positieve consequentie zorgt en vermijden we het gedrag dat zorgt voor een negatieve consequentie. Een simpel voorbeeld is of we onbekende op straat groeten. In dorpen leidt dit vaker tot een positieve consequentie (groet terug of zelfs een praatje) terwijl dit in de stad vaker tot een negatieve consequentie leidt (genegeerd worden of een rare blik). Afhankelijk van de consequentie, ontstaan dan gedragspatronen (gewoontes/routines) die we constant weer opnieuw laten zien.
Dat bepaald gedrag ons op korte termijn iets oplevert zegt niets over de effectiviteit van ons gedrag op de langere termijn. Vaak is dit gedrag helemaal niet zo positief. Denk aan mensen die steeds harder gaan praten tijdens een vergadering, op de korte termijn een punt te maken. Op de lange termijn zullen anderen juist steeds minder aandacht aan deze persoon schenken en hem/haar uiteindelijk mogelijk zelfs vermijden. Vaak zit er achter dit ineffectieve gedrag een bepaalde angst. In dit voorbeeld kun je denken aan de angst om niet gehoord te worden.
Om dit ineffectieve gedragspatroon te veranderen, moet er in kaart worden gebracht welke onbewuste functie er achter dit gedrag zit. Oftewel, welke angsten en/of behoeften spelen een rol bij de instandhouding van het gedrag van jouw medewerker. Makkelijker gezegd dan gedaan! Dit betekent namelijk dat de onbewuste drijfveren van iemand in kaart moeten worden gebracht.
Dit is de kracht van de Keyscan. De Keyscan bestaat uit twee onderdelen. Het eerste onderdeel maakt gebruik van onderbewuste positieve en negatieve associaties met acht gedragsthema’s. In het tweede onderdeel van de Keyscan, moeten uit 24 competenties de tien competenties worden gekozen die iemand het best vindt aansluiten op zijn of haar eigen kwaliteiten (het bewuste). De samenhang tussen de keuzes in de twee gedeeltes van de Keyscan laat zien in hoeverre iemand zijn of haar natuurlijke talenten herkent en in hoeverre hij of zij deze talenten verder kan ontwikkelen. Tegelijkertijd wordt zichtbaar welke onderliggende angsten en behoeften ervoor zorgen dat medewerkers tegen hun valkuilen blijven aanlopen. Oftewel, de functie van het gedrag wordt concreet in kaart gebracht. Dit maakt het mogelijk om samen met de medewerker op zoek te gaan naar alternatieve gedragingen die dezelfde functie hebben, maar die daarnaast ook aansluiten op zijn natuurlijke kwaliteiten. Alleen op deze manier kan er sprake zijn van tastbare, blijvende verandering in iemands functioneren.
Nieuwsgierig hoe jij kunt zorgen voor blijvende gedragsveranderingen bij jouw medewerkers? Lees hier meer over bij Ontwikkelassessment!
