Keyminds Het familiebedrijf: van ongelijke start tot ongekend succes Voor wie: Wat: Teamontwikkeling Keyminds is een familiebedrijf in hart en nieren. Als bureau voor talentontwikkeling en strategisch organisatieadvies weten andere familiebedrijven Keyminds steeds vaker te vinden voor typische vraagstukken die ontstaan wanneer familie een zakelijke relatie met elkaar aangaat. Vanuit hun expertise en eigen ervaring helpen vader Willem en dochter Willemijn deze bedrijven het beste uit hun familieband te halen en op een gezonde wijze toe te werken naar een soepele overdracht van generatie op generatie. 19 jaar na de start van zijn eerste bedrijf, Greatday, richtte Willem Keyminds op. Zijn dochter Willemijn werd anderhalf jaar na het ontstaan van Keyminds medeaandeelhouder. Van vader en dochter naar zakenpartners – het is een proces dat bij veel familiebedrijven voorkomt. Dat brengt ook de nodige uitdagingen met zich mee. Familierelaties worden complexer, de grens tussen persoonlijke en zakelijke keuzes kan vervagen en loslaten en accepteren zijn belangrijke factoren voor een succesvolle overdracht (zeker bij ouder-kindrelaties). Hoe verliep dit bij Keyminds en hoe gebruiken Willem en Willemijn hun eigen ervaringen om ook andere familiebedrijven te helpen een succesvolle organisatie te (blijven) runnen? Vader en dochter aan het roer Familiebedrijven zijn krachtig en complex tegelijkertijd. Eerste en/of oudere generaties hebben meestal als doel uit te stromen en de organisatie over te dragen aan hun kinderen, de tweede generatie. Toch kan het een uitdaging zijn om dat doel te bereiken, bijvoorbeeld omdat de eerste generatie vast blijft houden aan oude gebruiken. Of omdat de tweede generatie de aanwezige talenten onvoldoende kan inzetten om het bedrijf voort te zetten, omdat de eerste generatie te veel invloed wil houden. Deze en andere oorzaken kunnen wrijving en ergernis opleveren – niet alleen op zakelijk, maar ook op persoonlijk vlak. Maar worden deze perikelen overwonnen, dan zijn familiebedrijven vaak de meest stabiele en succesvolle organisaties in de markt. Ook Willem en Willemijn hebben bruggen moeten slaan om als vader en dochter een bedrijf te runnen. Patronen die opgebouwd zijn in familiaire sferen, worden overgenomen in de nieuwe relatie als zakenpartners, terwijl die patronen niet bevorderlijk zijn voor de zakelijke relatie en de ontwikkeling van het bedrijf. Willem herinnert zich dat het even schakelen was toen er tegenspraak van zijn dochter kwam: “Dat kon in het begin pittige discussies opleveren. Uiteindelijk hebben we elkaar leren respecteren in de rol die we beide kunnen vertegenwoordigen, maar dat heeft wel even geduurd.” Willemijn vult aan: “Je leert elkaar op een heel andere manier kennen – en waarderen. We weten nu van elkaar waar onze individuele kwaliteiten liggen en zijn daardoor gelijkwaardige partners geworden in plaats van dat we nog in onze ouder-kind rollen zitten.” Van ouder en kind naar gelijkwaardige zakenpartners Die ouder-kind verdeling staat meer familiebedrijven in de weg, herkennen zowel Willem als Willemijn. “Bij veel van de bedrijven die we met Keyminds begeleiden tijdens de overdracht van generatie op generatie, is die gelijkwaardigheid nog niet aanwezig,” merkt Willemijn op. “Dat is wat de overdracht belemmert. De ouder wil vaak nog te veel bepalen wat er gebeurt en het kind voelt zich niet gehoord wanneer hij/zij daar tegenin probeert te gaan. Dat houdt die ongelijkwaardige relatie in stand.” Het herkennen en doorbreken van het gedrag van beide generaties is vaak een gevoelige kwestie. Toch is dit noodzakelijk om de overdracht in goede banen te leiden. Daarom is het traject van Keyminds erop gericht alle betrokkenen hiervan bewust te maken en gedragsaanpassingen te helpen maken op een manier die bij hen persoonlijk past. Dat gebeurt aan de hand van de Keyscan. Met de Keyscan brengen de Assessors van Keyminds de talenten en kwaliteiten van de familieleden in kaart. Willem en Willemijn zijn hier regelmatig bij betrokken, omdat zij uit ervaring weten hoe uitdagend het kan zijn om zaken uit handen te geven, maar ook welke positieve resultaten dat oplevert. Daarom is het, zeker bij familiebedrijven, belangrijk dat alle betrokkenen aan de Keyscan deelnemen – zowel de eerste als de tweede generatie. De resultaten van de Keyscan laten zien waar de kwaliteiten en ontwikkelpunten van de deelnemers liggen. De tweede generatie ervaart dit vaak als eyeopener en de start van zelfontplooiing en -ontwikkeling. Voor de eerste generatie is het de bevestiging die ze nodig hebben om de touwtjes uit handen te geven en vertrouwen te geven dat hun bedrijf in goede handen is, omdat hun kind het in zich heeft om de organisatie te leiden. “Na de Keyscan, het individuele gesprek, de teamsessie en de eventuele coaching gesprekken begint het kwartje vaak te vallen,” zegt Willem. “Dan beginnen de ouders te begrijpen dat hun aanwezigheid een belemmerende factor is voor de ontwikkeling van de volgende generatie en daarmee voor de vernieuwing van het bedrijf. En alleen al dat besef, dat helpt.” Meer weten over wat de Keyscan voor jou kan betekenen? Keyscan aanvragen Tips voor de eerste generatie Dat is makkelijker gezegd dan gedaan. Vaak wordt Keyminds ingeschakeld wanneer de tweede generatie al is toegetreden tot het bedrijf en blijkt dat het niet soepel loopt. Gelukkig ziet Keyminds een positieve trend binnen familiebedrijven. De eerste generatie wil op voorhand graag weten of hun zoon/dochter geschikt is om het bedrijf in de toekomst over te nemen. Daarnaast vinden ouders het belangrijk dat de rol bij hun kind past, dat ze het leuk vinden en er voldoening uit halen. Willemijn: “Kortgeleden hebben we een familiebedrijf begeleid om na te gaan of de tweede generatie überhaupt geschikt is om zich bij het bedrijf te voegen. Dan is er sprake van een selectieassessment bij het kind.” Willem voegt toe: “Het is een positieve ontwikkeling dat ouders daar steeds meer oog voor krijgen. Ouders denken steeds vaker: ‘Het zou leuk zijn als mijn kind in wil stappen, maar het hoeft niet.’ De vraag is of de kinderen de drijfveren hebben, het juiste DNA hebben om het te kunnen. En zo niet, dan wordt dat ook niet van hen verwacht. Dat is een waanzinnig mooi proces: met de ouders en kinderen in gesprek gaan en uiteindelijk tot een conclusie komen die goed is voor alle partijen. De ouders, de kinderen én het bedrijf.” Advies voor de eerste generatie is om eerst naar zichzelf kijken: welk gedrag vertoon ík dat ons gezamenlijke doel in de weg staat en wat kan ik daaraan doen? Ook doen ouders er goed aan om al voor het invliegen van hun kind(eren) samen een goed, open gesprek te voeren en middels de Keyscan te ontdekken of hun zoon/dochter het niet alleen wil of zich verplicht voelt om in te stappen, maar het ook echt kan. Tips voor de tweede generatie De tweede generatie staat voor een grote uitdaging. Vaak spelen er (onuitgesproken) verwachtingen van de eerste generatie en anderen mee om het bedrijf van hun ouders in de toekomst over te nemen. Maar ook als ze dat wél graag willen, kan de dynamiek tussen ouder en kind tegenwerken. “Er wordt nogal iets van je gevraagd als je (straks) opeens een bedrijf moet gaan leiden,” zegt Willemijn. “Er wordt als ‘kind van de baas’ van alles van je verwacht. Die verwachting probeer je zo goed mogelijk waar te maken, maar daardoor zien we vaak dat de tweede generatie zich met taken bezighoudt die minder goed bij hen passen. Met de Keyscan kunnen we zien of zij dat zelfbewustzijn in zich hebben en van nature grenzen kunnen stellen. Zit dat erin, dan kunnen zij hun eigen positie in het bedrijf gaan innemen. Een positie die wél bij ze past, van waaruit ze impact kunnen maken waardoor ze de eerste generatie steeds minder hoeven te bevragen. Alleen dan ontstaat er op natuurlijke wijze ruimte voor de volgende generatie. Daar begeleiden wij ze bij. Willem: “Ouders en kinderen vinden het door de familieband onbewust lastig om een soepele zakelijke relatie op te bouwen en te onderhouden. Als beide kanten inzien dat dit valkuilgedrag op de loer ligt, ontstaat er ruimte om onbevangen naar de talenten van de volgende generatie te kijken. Zo kunnen kinderen de oudere generatie het vertrouwen geven om uiteindelijk de controle steeds meer los te laten.” De tweede generatie moet dus vooral durven grenzen te stellen en een eigen positie in het bedrijf in te nemen. Keyminds ondersteunt familiebedrijven om van twee kanten naar het gezamenlijke doel te werken: een soepele overdracht. Keyminds: familiebedrijf voor familiebedrijven Steeds meer familiebedrijven weten Keyminds te vinden om de overdracht van generatie op generatie in goede banen te leiden. Maar dat is niet het enige waar Keyminds familiebedrijven bij helpt. Stap één is te ontdekken of de tweede of latere generatie geschikt is voor het (uiteindelijk) overnemen van het bedrijf. De ervaring leert dat de Keyscan daar een zeer accurate tool voor is. Daarnaast stellen de resultaten van de Keyscan de eerste generatie in staat om met meer objectiviteit naar hun kind te kijken voordat zij worden aangesteld. Dat voorkomt (overdracht)problemen in de toekomst. Ben je eigenaar van een familiebedrijf en wil je de bedrijfsvoering en opvolging goed voorbereiden, zodat je bedrijf kan (blijven) floreren wanneer jij een stap terug doet? En heb je behoefte aan een sparringpartner die snapt hoe een familiebedrijf werkt en die bekend is met de dynamieken, belangen en waarden van het bedrijf en de familie? Neem contact met ons op of bel 038-4556269. Keyminds helpt je verder!
